Ptica koja se ponovo rađa iz vlastitog pepela, Feniks, je veoma popularna na Zapadu iako su o tome već govorili antički grci i rimljani , porijeklo je naizgled egipatsko. Kaže se da potiče od Ba (Bennu), duše Ra i boga Sunca, vitalnog principa: "Ja sam onaj koji se zatvara i onaj koji se otvara i ja sam samo jedan u. Ja sam Ra na prvom nastupu, upravljajući onim što sam učinio."(Alfredo Cattabiani, Volario).
Ali koja je životinja Feniks? Teško ga je opisati, sigurno ima odlike ptice, ali ipak neki autori prepoznaju sličnost sa čapljima, drugi ga izjednačavaju sa orlovima, paunima, labudima. U egipatskim prikazima liči na vrapca ili sivu čaplju, tek kasnije su Grci pretpostavili izgled zlatnog orla sa zlatnim i ljubičastim šljokicama i sa plavim repom. Životinja je bila poznata po svojoj sposobnosti da prevaziđe mračne sile koje potiču iz vodeprema Egipćanimaili iz plamena prema grčkim i latinskim mitovima.
Danas se to smatra mitom, fantazijom, sigurno nije prava životinja, ali postavlja se pitanje: šta je zapravo stvarnost? Simboli koji toliko snažnodijeluju na nas, uslovljavaju izbore i emocionalna stanja, da li su nestvarni, jer nisu napravljeni od materije?
Kako god, legenda kaže da je stvoren od vatre koja je gorjela na svetoj vrbi Heliopolisa grada Sunca u kome je bila sveta ptica, počivajući na obelisku gradske svetinje.Ne postoje različiti primerci, već samo jedan, koji umire i izdiže se kao sunce. Prvo zvanično pominjanje datira iz Biblije, u Egzodusu, a detaljan opis je pronađen u Herodotu dva vijeka kasnije.
Grčki istoričar opisuje je kao rijetku i svetu pticu: "Nikada je nisam video svojim očima, osim na slici, pošto je veoma rijetka i posjećuje ovu zemlju (tako kažu u Heliopolisu) samo u intervalima od 500 godina: praćen letom golubica, dolazi iz Arabije povodom smrti svog roditelja, noseći sa sobom ostatke tijela oca umotanih u jaje mirte kako bi ga položili na oltar boga Sunca i spalili ih. Deo njegove šljokice je jarko zlatne boje, a drugi dio crvene boje (grimizna: jarko crvena). A po obliku i veličini manje-više liči na orla. "
Danas se to smatra mitom, fantazijom, sigurno nije prava životinja, ali postavlja se pitanje: šta je zapravo stvarnost? Simboli koji toliko snažnodijeluju na nas, uslovljavaju izbore i emocionalna stanja, da li su nestvarni, jer nisu napravljeni od materije?
Kako god, legenda kaže da je stvoren od vatre koja je gorjela na svetoj vrbi Heliopolisa grada Sunca u kome je bila sveta ptica, počivajući na obelisku gradske svetinje.Ne postoje različiti primerci, već samo jedan, koji umire i izdiže se kao sunce. Prvo zvanično pominjanje datira iz Biblije, u Egzodusu, a detaljan opis je pronađen u Herodotu dva vijeka kasnije.
Grčki istoričar opisuje je kao rijetku i svetu pticu: "Nikada je nisam video svojim očima, osim na slici, pošto je veoma rijetka i posjećuje ovu zemlju (tako kažu u Heliopolisu) samo u intervalima od 500 godina: praćen letom golubica, dolazi iz Arabije povodom smrti svog roditelja, noseći sa sobom ostatke tijela oca umotanih u jaje mirte kako bi ga položili na oltar boga Sunca i spalili ih. Deo njegove šljokice je jarko zlatne boje, a drugi dio crvene boje (grimizna: jarko crvena). A po obliku i veličini manje-više liči na orla. "
O nemu je govorio i Ovidio u Metamorfozama, gdje su opisane metode smrti svete ptice, koja svoje udove postavlja u gnezdo tamjana i cimeta, puštajući sebe da umre. Iz njegovog tijela se rađa još jedan feniks koji je predodređen da živi 500 godina i da nosi svoje gnijezdo od drveta do grada Heliopolisa, unutar Hrama sunca. U prvom hrišćanskom bestijaru Feniks je upoređen sa našim Gospodom Isusom Hristom koji evanđeljem kaže, „Mogu da spustim dušu i onda je uzmem drugi put“.
Prije toga, u jevrejskim legendama zvali su ga Khol (עוף החול) ili Milcham. Jevreji su rekli da je Eva, nakon što je progutala zabranjeno voće, primorala sve životinje da pojedu iz ljubomore, tako da su izgubile čistoću i besmrtnost. Jedina životinja koja se odupirala je Feniks, koji je zbog toga smješten u grad utvrđen od Boga gde je 1000 godina živeo u miru. Nakon toga, Feniks je izgorio i ustao iz jajeta postavljenog između njegovog pepela. Ovu verziju legende prihvatili su hrišćani koji su je učinili simbolom vaskrsenja toliko da ga nalazimo u mnogim ikonografijama katakombi.
Feniks simbol ponovnog rođenja
Simbol duhovnog preporoda, ali i Alhemijske transmutacije, toliko da su alhemičari "feniksom" nazvali simbolom spašavanja . Transmutacija je proces unutrašnje transformacije koji dovodi do regeneracije koja prolazi kroz različite alhemijske faze, inicijativni put koji prolazi kroz Nigredo, Albedo i Rubedo, poslednju fazu koju karakteriše crvena boja. Svrha Rubeda je osvetljavanje duše duhom, koji bi trebalo da se spušta u nju. Na ovaj način se kroz nebesku vatru pročišćava srce.
Prije toga, u jevrejskim legendama zvali su ga Khol (עוף החול) ili Milcham. Jevreji su rekli da je Eva, nakon što je progutala zabranjeno voće, primorala sve životinje da pojedu iz ljubomore, tako da su izgubile čistoću i besmrtnost. Jedina životinja koja se odupirala je Feniks, koji je zbog toga smješten u grad utvrđen od Boga gde je 1000 godina živeo u miru. Nakon toga, Feniks je izgorio i ustao iz jajeta postavljenog između njegovog pepela. Ovu verziju legende prihvatili su hrišćani koji su je učinili simbolom vaskrsenja toliko da ga nalazimo u mnogim ikonografijama katakombi.
Feniks simbol ponovnog rođenja
Simbol duhovnog preporoda, ali i Alhemijske transmutacije, toliko da su alhemičari "feniksom" nazvali simbolom spašavanja . Transmutacija je proces unutrašnje transformacije koji dovodi do regeneracije koja prolazi kroz različite alhemijske faze, inicijativni put koji prolazi kroz Nigredo, Albedo i Rubedo, poslednju fazu koju karakteriše crvena boja. Svrha Rubeda je osvetljavanje duše duhom, koji bi trebalo da se spušta u nju. Na ovaj način se kroz nebesku vatru pročišćava srce.
Dante takođe govori o tome u Božanskoj komediji na kraju Čistilišta, prije nego što je stigao u raj. Ovdje se pesnik ponovo susreće sa vatrom koja više nije od paklenih strasti, već sa pročišćavajućom i transformišućom vatrom, temeljom za spaljivanje poslednjih ostataka zemaljske prirode, čisteći je prije ulaska u raj.
Otkrivanje božanske Mudrosti koja daje iskustvo ili razumevanje smisla nečijeg života, se odvija u poslednjoj alhemijskoj fazi, a Carl Gustav Jung o tome takođe govori u obliku entelehije, kojoj je moguće pristupiti tokom procesa individuacije tj. procesu koji omogućava pojedincu da se identifikuje. Budući da u ovom trenutku shvata svrhu svojih mogućnosti, njegovi skriveni potencijali izlaze na vidjelo.
Alhemijski Rubedo, poslednja faza procesa, koja je konačno ispunjenje hemijskih transmutacija koje vode do filozofskog kamena, simbolično poslednja faza procesa smrti / unutrašnjeg preporoda, odvija se sublimacijom pod dejstvom vatre, koja je duh , a upravo ga simbolizira Feniks. Karakteristična crvena boja ove faze nije izabrana nasumično, već predstavlja intermedijarnu boju između crne i bijele, dakle između svjetlosti i tamne, između suprotnosti toliko da Rubedo tačno ukazuje na ponovno ujedinjenje suprotnosti, zatvaranje kruga, sjedinjenje duha i materije.
Laura De Rosa
Prevod teksta: https://www.eticamente.net/58530/il-mito-della-fenice-che-rinasce-dalle-proprie-ceneri.html
Prevele: Ana i Beba Muratović - bebamur.com
Otkrivanje božanske Mudrosti koja daje iskustvo ili razumevanje smisla nečijeg života, se odvija u poslednjoj alhemijskoj fazi, a Carl Gustav Jung o tome takođe govori u obliku entelehije, kojoj je moguće pristupiti tokom procesa individuacije tj. procesu koji omogućava pojedincu da se identifikuje. Budući da u ovom trenutku shvata svrhu svojih mogućnosti, njegovi skriveni potencijali izlaze na vidjelo.
Alhemijski Rubedo, poslednja faza procesa, koja je konačno ispunjenje hemijskih transmutacija koje vode do filozofskog kamena, simbolično poslednja faza procesa smrti / unutrašnjeg preporoda, odvija se sublimacijom pod dejstvom vatre, koja je duh , a upravo ga simbolizira Feniks. Karakteristična crvena boja ove faze nije izabrana nasumično, već predstavlja intermedijarnu boju između crne i bijele, dakle između svjetlosti i tamne, između suprotnosti toliko da Rubedo tačno ukazuje na ponovno ujedinjenje suprotnosti, zatvaranje kruga, sjedinjenje duha i materije.
Laura De Rosa
Prevod teksta: https://www.eticamente.net/58530/il-mito-della-fenice-che-rinasce-dalle-proprie-ceneri.html
Prevele: Ana i Beba Muratović - bebamur.com
