Sveti dar poljupca

​Majka koja nakon porođaja prvi put prima svoju bebu u naručje. Ona je zamota kao pokrivač, osmehne se, plače i instinktivno joj daje prvi  poljubac, delikatan poput treptaja oka da pozdravi taj život koji toliko mjeseci drži u svojoj materici.

Dvoje zaljubljenih imaju prvi sastanak. Još se nisu izjasnili. Riječi teku a da niko od  ne obraća mnogo pažnje; onda se odjednom ruke dodirnu. Pogledi odjednom postaju intenzivniji i čini se da ih otima znatiželjni magnetizam. Svijet nestaje dok dele prvi poljubac.

Čovjek drži majku za ruku, ležeći na njenom bolničkom krevetu. Oboje znaju da vrijeme prebrzo prolazi. Čvrsto joj stisne ruku dok vraća suze i daje joj poslednji poljubac na čelo.

Poljubac, najlepši i najdublji gest ljubavi, čini se da obeležava cijelo naše postojanje, utiskujući najvažnije trenutke u naša srca.

Porijeklo poljupca

Bez obzira da li je to prvi poljubac koji smo primili od naših roditelji prilikom našeg rođenja ili poslednji koji ćemo primiti od svojih najmilijih na dan prolaska, poljubac nas prati kao mali uplet slatkoće i naklonosti tokom našeg putovanja. Sada to doživljavamo kao gotovo instinktivni čin, ali to nije zajedničko svim kulturama; a njegovo porijeklo, iako još uvijek nepoznato, intrigira naučnike.

Zaista, mnogi naučnici, među kojima se posebno ističu etnolozi, antropolozi i psihoanalitičari, pokušali su da razumeju značenje poljupca na evolucionom nivou. Neke teorije odnose se na ishranu i ljubljenje kao gest koji potiče iz prvog oblika zadovoljstva iskusnog u ranom dobu, povezanog sa hranom: dijete koje sisa mlijeko iz majčinih dojki.

Prema nekim naučnicima, uključujući Sheril Kirshenbaum, autorku knjige "Nauka ljubljenja", kaže da poljubac potiče iz instinkta da miriše drugog, ulazeći tako u dublju komunikativnu dimenziju koja vam omogućava da odredite zdravstveno stanje drugog i da ga uključite u vaš lični prostor.

Neki antropolozi se umjesto toga pozivaju na koncept socijalizacije: poljubac tako postaje metaforični ukus drugog u evolucione svrhe, što bi omogućilo razmenu informacija na imunološkom ili genetskom nivou, putem reapsorpcije gena.

U različitim delovima svijeta razmena daha, takozvani "poljubac nosem", oblik je dubokog i intimnog zajedništva koje predstavlja spoj duša koji prevazilazi jedinstvo ljubavi: dok jedno udiše drugo, odvija se spoj vitalnog daha, pneume.

​Poljubac je stoga usko povezan sa životom koji kruži od jednog bića do drugog. U poljupcu se dešava spoj koji započinje od srca, a zatim se podiže nagore da bi procvetao na usnama; tamo se odvija razmena daha, vitalnog daha. Pneuma je koncept kojim su neki predsokratski filozofi iz Miletske škole opisali dušu, arche (archē), iskonsku silu koja dominira svijetom.

U poljupcu je stoga duboko sveti dar: dah koji se razmenjuje, koji se nudi, koji se daje voljenoj osobi, sposoban da spasi, izleči, zaštiti, oživi. U tom dahu ljubavi nalazi se delić života koji nežno klizi na usnama i dopire do srca kako bi postao svedok sjedinjenja dvije duše.

Gladni poljubac od kojeg zastaje dah

Međutim, ako se poljubac smatra gestom naklonosti, ne nedostaje ni priča o otrovnim poljupcima, među kojima je možda najpoznatija ona koju su ispričali evanđelisti koji su u poljupcu Jude videli znak Isusove smrtne kazne.

Ova vrsta poljupca pokazuje kako takav čin lišen prvobitnog značenja može dovesti do uništenja: kada ga više ne pokreće ljubav već iskušenje, više nema razmene već posejdovanja. Simbolično rečeno, žudnja zauzima mesto ljubavi. Ravnoteža između davanja i primanja prekida se u korist neprekidnog uzimanja sve dok se ne oduzme poslednji dah.

Sandra Saporito

Prevod teksta: https://www.eticamente.net/69046/il-significato-simbolico-del-bacio-e-legato-allorigine-della-vita.html

Prevod i obrada Ana Muratović -  bebamur.com
​